Batılı ülkeler diğer ülkelere ait her tür verileri elde etmek üzere geçmişte önemli oranda kaynak harcadılar ve bu iş için çok sayıda uzman yetiştirmek ve çalışmak zorunda kaldılar. Daha sonra akıllıca bir strateji geliştirerek kaynaklarını daha ekonomik kullanmak üzere veri toplamak istedikleri ilgili ülkelerden çok sayıda araştırmacıyı kendi ülkelerine kabul ettiler. Üstelik büyük oranda bütün masrafları o ülkelere fatura ederek yaptılar bunu.
Ülkemizden yıllarca Batılı ülkelere yetişmek üzere araştırmacı gönderilmiştir. İstenilen verimlilikte olmasa da bu araştırmacıların ülkemizin kalkınmasına ve biliminin gelişmesine önemli katkıda bulunmuşlardır. Bundan sonra da Batılı ülkelerle bu tip ilişkiler sürmelidir. Fakat burada önemli olan husus, ihtiyacımıza yönelik bir politikanın sürdürülmesi, araştırma alanlarının, içeriğinin ve konusunun gidilen ülkedeki uzmanların tamamen inisiyatifine bırakılmamasıdır. Aksi durumda kendi kaynaklarımız kullanılarak gidilen ülkelere ihtiyaç duydukları alanlarda uzman yetiştirilmiş olacaktır. Bir hayal edin; Amerika’ya gönderdiğimiz bir doktora öğrencisinin Amerikan hukuk yapısı üzerine hiçbir fikri olmadan Osmanlıda hukuk sistemi üzerine tez hazırlayıp geri döndüğünü.
Sözünü etmeye çalıştığım konu ile ilgili olarak Başbakanlığımıza bağlı Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı tarafından 02.12.2016 tarihlinde üniversite rektörlüklerine “Yurtdışı Akademisyen/Uzman Gönderimi” konulu bir yazı gönderilmiştir. Yazıda kamu kaynaklarıyla yurt dışına gönderilen araştırmacılara gidilen ülkeye dair konuları da çalışmaları yoğun bir şekilde teşvik edilmesi önerilmektedir.
Sonuç olarak vurgulayarak belirtmek istiyorum ki bilimsel seviyesi yüksek veya düşük olsun her ülke ile her tür araştırma konularında işbirliği yapılmalıdır. Bu iş birliği “saldım çayıra Mevla’m kayıra” türünden değil, tutarlı ve verimliliğe dayalı bir politika dâhilinde olmalıdır. Bu bakımdan Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı’nın üniversite rektörlüklerine gönderdiği yazısındaki öneriyi önemli ve dikkate alınmaya değer buluyorum.
