Ülkemizde elbette güzel gelişmeler de olmakta. Birçok alanda, eksiklikleri azaltmak ve kayda değer ilerleme kat etmek için önemli miktarlarda para ve zaman harcanmaktadır. Bununla birlikte, genel olarak bu harcamaların yaygın etkisinin sınırlı olduğunu söyleyebiliriz. Başka bir ifade ile harcama ve emeğin karşılığı elde edilememekte. Bunun nedenleri arasında; dünyanın nereye doğru gittiğinin yeterince anlaşılmamış olması, bilginin gücünün yeterince özümsenememesi, liyakata verilen değerin istenilen düzeyde olmaması, sistematik ve hedefleri olan çalışma biçimi eksikliğimiz, eğitim kurumlarımızın etkisizliği, yerleşik alışkanlıkları değiştirmenin zorlukları, para ve tanıdıkların her sorunu çözebileceği yönündeki toplumsal kanı, kiloda hafif pahada ağır ileri teknolojiyi tesis edemememiz gibi yüzlerce etkeni saymak mümkündür.
Burada bunları enine boyuna tartışmanın imkânı yoktur. Kanaatimce verimsizliğimizin nedenlerinden birisi de sosyal özelliklerimizden olan kendi işimizin dışında her konuda uzman oluşumuzdur. Başka bir ifade ile, kendi alanımıza kimseyi sokmayız ama biz her alana girebiliriz durumu yaygın bir alışkanlığımız.
Çay ocaklarında, öğretmenler odasında, sivil toplum örgütlerinin toplantılarında, muhabbet ortamlarında, ciddi görünümlü açılışlarda… Bir konuda görüş ileri sürenlerin tamamına yakınının ilgilendiği, çözüm önerilerinde bulunduğu alanların kendi alanları olmadığını hemen fark edebiliriz. Muhtarlar yükseköğretimin sorunları konusunda, mühendisler sağlık alanında, tornacılar Türk tarımı üzerine, ilahiyatçılar biyolojide, tarımcılar din konusunda, çiftçilerimiz sistem konusunda, hukukçular derin sosyal meselelerde, şoförler hukukta muhteşem bakış açıları ve çözüm önerilerinde bulunmakta!
Bugüne kadar; tarımsal-hayvansal ürün yetiştirme ve pazarlama konusunda bilgi talebinde bulunan çiftçi kardeşlerimize, okulda aldığı eğitimi sorgulayan öğrencilere, bulunduğu üniversitede kaliteli bir eğitim vermek için tedbirler alınmasını isteyen akademisyenlere, yöresinde işi ve geleceği ile ilgili sorunları siyasetçilere aktaran ve çözüm önerileri bekleyen seçmenlere, ilaç geliştirmede dışa bağımlılığımızın azaltılmasını isteyen eczacılara, eğitim sistemimizin kalite sorununu çözmeye yönelik öneride bulunan eğitimcilere… Pek az rastladım.
Toplumsal gelişme, her kesimin kendi uğraş alanıyla ilgili öneri, talep ve çabalarıyla ancak mümkün olabilecek bir olgudur. Ülkemizde meslekler-uğraşlar ile bu konulara yönelik çözüm önerilerinde bulunanlar dikkate alındığında bir rol kayması söz konusudur. Türk insanının kabiliyetlerini dikkate aldığımızda insanımızın dünyanın herhangi bir coğrafyasında yaşayanlardan aşağı kalır hiçbir yönü bulunmamakta. Fakat sözü edilen toplumsal rol kayması insanımızın dolayısı ile ülkemizin verimliliğini düşürmektedir.
