Dün 13 yaşındaki oğlumla sohbet ederken bana bir soru sordu. Sorusu; “baba farklı meslekler farklı yetenekte insana ihtiyaç duyar. Sınavları hep aynı şekilde yapıyorlar. Bir sınavdan çok soru yaparak başarılı olan bir kişi seçtiği alanda yetenekli değil ise ne olacak?”

Bu soru, yıllardan beri cevabı belli ama uygulaması olmayan, benim de kendi kendime sürekli sorduğum sorulardan birisiydi.

Örgün eğitim kurumlarında verilen eğitimin hedefleri konusunda farklı görüşler olabilir. Kanaatime göre eğitimin hedeflerinin başında, kişilerin yeteneklerini keşfetmek ve bireyleri yeteneklerine göre yönlendirmek olmalıdır. Zaten bunun böyle olması gerektiğini bütün eğitimciler de her fırsatta söylemektedir.

Hepimizin genetik yapısına bağlı farklı doğal yetenekleri bulunmaktadır. Doğal olarak kimimiz teorik konulardan hoşlanırız, bir diğerimizin el becerileri daha iyidir, bir başkası sorunlara pratik çözüm bulmada mahirdir…….. Eğitim dediğimiz süreç, gençlerimizin doğal yeteneklerini ortaya çıkararak bu yeteneklerin geliştirilmesini öncelemelidir.  Ülkemizdeki temel sorunlardan birisi yıllarca bu konuya gereken önemin verilmemesidir.

Gençlerimiz genellikle değişik nedenlerle hiç de yetenekli olmadığı alanlara yönlendirilerek doğuştan var olan Allah vergisi becerileri heba edilmektedir. Bu yeteneklerinden ne kendileri, ne ülkemiz, ne de insanlık yeterince yararlanamamaktadır. Yıllarca, öğretmenlik becerisi olmayan kişilerden iyi bir öğretmen, el becerisi zayıf birisinden iyi bir cerrah, matematik zekâsı düşük bireylerden becerikli bir mühendis olmasını bekledik. Ülkemizde birçok alandan dünya ölçeğinde araştırmacı, eğitimci, sanatçı, sporcu, mühendis….. sayısının istenilen seviyenin altında kalmasının en büyük nedeni, Türk insanının zekasının düşüklüğü değil, eğitim sisteminin ve toplumumuzun sosyolojik olarak yetenekleri dikkate almamasıdır. 13 yaşındaki bir çocuk bile bunun farkında.  Ülkemizdeki en büyük israf yeri doldurulamaz yetenek israfıdır.